Bakhtinin Heteroglossia ve Diyaloji Kuramları Işığında Bir Opera Analizi: Don Giovanni

Creative Commons License

Aktakka F.

Yegah Musicology, cilt.7, sa.4, ss.700-723, 2024 (Scopus)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 7 Sayı: 4
  • Basım Tarihi: 2024
  • Doi Numarası: 10.51576/ymd.1560518
  • Dergi Adı: Yegah Musicology
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Scopus
  • Sayfa Sayıları: ss.700-723
  • Anadolu Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Çalışma kapsamında Don Giovanni operası Mihail Bakhtin’in heteroglossia ve diyaloji kuramları bağlamında analiz edilmektedir. Bakhtin, kuramlarını esasen edebi bir yazın formu olan roman üzerinden geliştirmiştir. Çalışmanın temel amacı, bahsedilen kuramların çok katmanlı bir sanat formu olan operalara da uyarlanabileceğini ortaya koymaktır. Bu bağlamda Don Giovanni operasında yer alan karakterler, sosyal sınıflar ve bunların etkileşimleri Bakhtin’in heteroglossia ve diyaloji kuramları çerçevesinde analiz edilecektir. Çalışma sonucunda bu kuramların Don Giovanni operası üzerinde test edilebilir olup olmadığı ortaya konulacaktır. Bakhtin’in kuramlarının sadece romanlar değil operalar üzerinde de test edilmesi önemli bir adım olarak görülmektedir. Zira operalardaki karakter ve sosyal sınıf etkileşimlerinin yanı sıra ideolojik çatışmaların nasıl ele alındığı ve ifade edildiğinin anlaşılmasına yönelik farklı bakış açılarının eserlerin sahnelenme süreçlerini zenginleştireceği düşünülmektedir. Bu bağlamda, yapılan çalışma Don Giovanni operasının sanatsal ve toplumsal derinliğine yönelik yeni yorumlamalar sunmayı amaçlaması bakımından önemli görülmektedir. Bakhtin’in kuramlarının opera alanına uyarlandığı az sayıdaki çalışmadan birisi olması nedeniyle de alan yazına önemli katkı sağlanması beklenmektedir. Çalışmanın problem cümlesi şu şekilde ifade edilebilir: Don Giovanni operası Bakhtin’in diyaloji ve heteroglossia kuramları çerçevesinde analiz edilebilir mi? Çalışma kapsamında Bakhtin’inin diyaloji ve heteroglossia kuramlarının temel alınmasının nedeni Don Giovanni operasının sadece karakter etkileşimleri bakımından değil aynı zamanda sınıfsal ve ideolojik açılardan da derinlemesine bir analize tabi tutulmasını sağlayacak unsurlar içermesidir. Bakhtin’in heteroglossia ve diyaloji kuramları farklı sanat dallarındaki çok sesliliği, ideolojik çatışmaları ve karakterler arası etkileşimleri anlamlandırmak için güçlü bir perspektif sunmaktadır. Bu bağlamda, operada karakterler arasındaki etkileşimlerin, sosyal sınıf farklılıklarının ve toplumsal normların işlenişini anlamak için farklı bir bakış açısı geliştirilmesi hedeflenmektedir.

This study analyzes Don Giovanni within the framework of Mikhail Bakhtin's theories of heteroglossia and dialogism. Bakhtin originally developed these theories in relation to the novel, a literary form. The main objective of this study is to demonstrate that these theories can also be adapted to operas, which are multilayered art forms. In this context, the characters, social classes, and their interactions in Don Giovanni will be examined through Bakhtin's concepts of heteroglossia and dialogism, aiming to determine whether these theories can be applied to the opera. Testing Bakhtin's theories on operas as well as novels is considered an important step, offering new perspectives on how character interactions, social classes, and ideological conflicts are addressed, thus enriching the staging of such works. This study is significant for its potential to provide fresh interpretations of the artistic and social depth of Don Giovanni. Furthermore, as one of the few studies applying Bakhtin's theories to opera, it is expected to contribute meaningfully to the literature. The research question is “Can Don Giovanni be analyzed through the lens of Bakhtin's dialogism and heteroglossia?” Bakhtin's theories are applied because Don Giovanni contains elements conducive to in-depth analysis, not only in terms of character interactions but also from class and ideological perspectives. These theories offer a powerful framework for understanding polyphony, ideological conflicts, and character dynamics across art forms, with the goal of providing new insights into the portrayal of character interactions, class differences, and societal norms in opera.