ICOLDE 2021 - International Congress on Open Learning and Distance Education, Erzurum, Türkiye, 29 Eylül 2022, ss.227-239, (Tam Metin Bildiri)
Amaç: Uzaktan eğitim; pandemi öncesinde
özellikle yetişkin eğitiminde kullanılan bir yöntem, teknik ve uygulama alanı
olmasına rağmen pandemi döneminde çocuklar tarafından da kullanılmaya
başlanmıştır. Uzaktan eğitim kapsamında şimdiye kadar gerçekleştirilen
çalışmalarda; genellikle içerik düzeyindeki konuların ağır bastığı, süreçlerin
ise yüzeysel olarak incelendiği görülmektedir. Ancak pandemi sonrası çerçevesi
belirlenmiş standart etik ilkeleriyle birlikte yeni hedef kitle de göz önünde bulundurularak
mevcut etik ilkeler yeniden ele alınmalıdır. Bu nedenle çalışmanın amacı
uzaktan eğitim kurumları etik ilkelerinin ortaya konulması ve pandemi sonrası
süreçler için gerekiyorsa düzeltmelerin önerilmesidir.
Yöntem: Çalışma üç ana veritabanının
analiziyle gerçekleştirilmiştir: ScienceDirect, Web of Science ve Scopus. Bu
doğrultuda “distance education” ve “ethics” anahtar kavramları kullanılarak
1248 İngilizce makale taranmış ve araştırmayla doğrudan ilgili 13 makale
doküman analizi tekniğiyle incelenmiştir. Bu çalışmaların 3’ü ScienceDirect, 2’si
Web of Science ve 8’i Scopus veritabanında 1990-2014 yılları arasında yapılmıştır.
Kapsamdaki makaleler, uzaktan eğitim kurumları etik ilkeleri araştırmaları için
genel bir harita geliştirmek amaçlamaktadır.
Bulgular: Makaleler; uzaktan eğitim
kurumlarının etik ilkelerini inceleyen gözlem/doküman analizi (%53.84–7/13),
uzaktan eğitim kurumları etik ilgilerine yönelik literatür taramaları (%30.76–4/13)
ve uzaktan eğitim kurumu eğitmen ve öğrencileriyle yapılan görüşme/anket
(%15.38–2/13) şeklinde gruplanmaktadır. Gerçekleştirilen çalışmanın pandemi
sonrası uzaktan eğitime dâhil olan veya halen uzaktan eğitimi sürdüren
kurumlara ve gelecekte bu konuyla ilgili çalışma yapacak araştırmacılara ışık
tutacağı öngörülmektedir.
Sonuç ve Öneriler: Yapılan incelemede uzaktan
ve örgün eğitim kurumları etik ilkelerinin farklı olmadığı ve daha çok yetişkin
eğitimine odaklanıldığı görülmüştür. Etik ilkeleri teknoloji tabanlı uzaktan
eğitim süreçleri özelinde değerlendirilmeli ve pandemi sonrası uzaktan çocuk
eğitiminin artmasıyla çocuklara yönelik olarak da ele alınmalıdır.
Anahtar
Kelimeler: Doküman analizi, Etik
ilkeler, Uzaktan eğitim, Uzaktan eğitim kurumları, Yetişkin eğitimi.