Ekonomik Gelişimde Savunma Sanayine Yönelik Yatırımların Etkileri: Türkiye Analizi


Creative Commons License

Adaçay F. R., Mısırlıoğlu İ.

17. Uluslararası Güncel Araştırmalarla Sosyal Bilimler Kongresi Tam Metinleri, 2 - 06 Kasım 2023, cilt.5, ss.954-977

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Cilt numarası: 5
  • Sayfa Sayıları: ss.954-977
  • Anadolu Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Savunma sanayii ülkelerin ekonomik, siyasi ve sosyal yapılarına şekil veren unsur olarak görülmektedir. İmalat sanayii alanındaki yatırımlarda önemli yeri olması, ileri teknolojinin yoğun olarak kullanılması, Ar-Ge ve yüksek kalite beklentileri gibi özellikler barındırması nedeniyle ülkelerin geleceğine yön veren bir sanayi koludur. Gelişmiş olan ülkelerin savunma sanayilerine yönelik yapmış olduğu yatırımlar, bu sanayi kolunun ülke ekonomilerine önemli katkı sağladığını göstermektedir. Bu çalışmada, Türkiye'nin 1974-2021 yılları arasında savunmaya yönelik yatırım harcamalarının ekonomik kalkınmaya etkileri araştırılmıştır. Türkiye'nin 1974-2021 yıllarına ait Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYİH) ve askeri harcamaların GSYH'ye oranı verileri yıllık olarak analiz ediliyor. Yöntem olarak; Eşbütünleşme için Otoregresif Dağıtılmış Gecikme (ARDL) sınır testi, nedensellik için Toda Yamamoto nedensellik testi kullanıldı. ARDL sınır testi değişkenler arasında uzun dönemli negatif eşbütünleşme ilişkisinin olduğunu gösterirken, Toda Yamamoto nedensellik testi savunma harcamalarından GSYİH'ya %10 anlamlılık düzeyinde tek yönlü bir nedensellik ilişkisinin olduğunu göstermektedir. GSYİH'nın savunma harcamalarına oranı %5 anlamlılık seviyesindedir. Sonuçlar, GSYİH ile savunma harcamaları arasında Neoklasik ekonomik yaklaşım teorisinin geçerliliğini desteklemektedir. Her ne kadar gerçekleştirilen analiz sonuçları, GSYH ve savunma harcamaları arasında negatif yönlü bir ilişki olduğu sonucunu ortaya çıkarmış olsa da, Türkiye’nin bulunduğu jeopolitik konum, savunmaya yönelik harcama yapmasını zorunlu kılmaktadır. Bu kapsamda Türkiye, savunma alanında uzun vadede uygulayacağı doğru politikalarla, yerli savunma sanayisini geliştirerek, savunma sistemlerine yönelik silah ve teçhizat ihracatıyla ülke ekonomisine olumlu katkı yapacağı değerlendirilmektedir.

Abstract

The government is responsible for protecting its sovereignty and providing a safe life for its citizens by providing defense services that are fully public goods. With this responsibility, the goverments that have succeeded in directing their defense investments, which are an indispensable expenditure item, also have an important source of income. As of 2021, the amount of defense expenditures realized in the world has reached very high levels such as $2 trillion annually.. In this study, the effects of Turkiye' s investment expenditures on defense between 1974-2021 on economic development were investigated. Turkiye' s Gross domestic product (GDP) and military expenditures to GDP data for the years 1974-2021 are analyzed annually. As a method; Autoregressive Distributed Lag (ARDL) bounds test was used for cointegration and Toda Yamamoto causality test was used for causality. The ARDL bounds test shows that there is a long-term negative cointegration relationship between the variables, while the Toda Yamamoto causality test shows that there is a one-way causality relationship from defense expenditures to GDP at the significance level of 10%, and from GDP to defense expenditures at the 5% significance level. The results support the validity of the Neoclassical economic approach theory between GDP and defense expenditures.Although the results of the analysis revealed that there is a negative relationship between GDP and defense expenditures, Turkey's geopolitical position necessitates it to spend on defense. In this context, it is evaluated that Turkey will make a positive contribution to the country's economy by implementing the right policies in the field of defense in the long term, by developing the domestic defense industry, and by exporting weapons and equipment for defense systems.

Keywords: Turkish Defence Industry, Defence expenditures, Economic development, ARDL bounds test, Toda Yamamoto causality test.