Akademik Veri Yönetim Sistemi
IDENTITY CRISIS: WORLD AT A CROSS ROAD, 04 Aralık 2021, cilt.2, ss.47-59, (Tam Metin Bildiri)
Sosyal kimlik teorisi, örgütsel olguları açıklayan yapısı gereği örgütsel davranış alanında
yapılmış pek çok çalışmanın teorik temellerini oluşturmaktadır. Liderliğin önemine dikkat
çeken teori, belirli bir sosyal grup içindeki liderlerle, takipçileri arasındaki ilişkilerin anlaşılması
gerektiğini savunmaktadır. Teoriye göre çalışanlar, birey olmaktan çok belirli bir sosyal sınıfın
üyesi olarak hareket etmektedirler. Bu nedenle liderliğin anlaşılması daha çok grup süreçlerinin
anlaşılmasına bağlı olmaktadır. Teori, grup üyelerinin psikolojileri ile tutum ve davranışlarını
sadece kişisel kimlikleri açısından değil aynı zamanda grup üyesi olarak paylaşılan sosyal
kimlikleri açısından değerlendirmektedir. Grup içinde paylaşılan ve çalışanlar arasında bir
yakınlık ve birliktelik duygusu yaratan kimlik aynı zamanda sinerjik etki yaratarak karşılıklı
güven ve saygı duygusu oluşturmakta işbirliğini, yardımlaşmayı ve sosyal desteği artırmaktadır.
Grup içerisindeki çalışanlar örgütün amaç ve hedeflerini gerçekleştirme maksadıyla bu çabaları
birleştirmektedir. Şüphesiz bu noktada liderlerin takipçileri üzerindeki etkisi yadsınamaz.
Lider desteği ile çalışanların sosyal kimlik ihtiyaçlarının karşılanacağı böylelikle örgütünün
bir parçası olarak grup üyeliği duygusu ile iş tatminlerinin, motivasyonlarının, örgütsel bağlılıklarının, rol performanslarının, örgütsel vatandaşlık ve örgütsel özdeşleşme düzeylerinin
artacağı düşünülmektedir. Derleme niteliğindeki bu çalışmada sosyal kimlik teorisinin ilkeleri
açıklanarak bireyin grup içindeki rolü ile lider-üye etkileşimdeki rolü ele alınmış, etkili
liderliğin nasıl bir sosyal kimlik yönetimi süreci olduğuna ve liderliğin sosyal kimlik yönetimi
sürecindeki etkisine dikkat çekmek hedeflenmiştir. Çalışmanın örgüt çalışanlarının tutum
ve davranışlarını anlamada, açıklamada, yöneltmede ve eşgüdümlemede alan uzmanlarına,
liderlere ve yöneticilere teorik bir bakış açısı sunacağı düşünülmektedir.
Anahtar kelimeler: Lider-üye etkileşimi, sosyal kimlik teorisi, örgütsel psikoloji.