Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Sanatta Yeterlik
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Anadolu Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ALİ USLU
Danışman: Kemal Uludağ
Özet:
| İnsanlığın varlığından bu yana, ekonomik, sosyal, kültürel ve siyasal yapılardan etkilenerek günümüze kadar gelen toplum, ideoloji ve sanat, yaşadığı etkileşimin sonucu olarak gelişim, değişim ve dönüşüm süreçleri yaşamıştır. Yaşamlarını sürdürmek ve temel çıkarlarını gerçekleştirmek için iş birliği yapan insanların oluşturduğu toplum, zaman içerisinde sosyal, ekonomik, siyasal ve kültürel olarak değişim ve gelişim göstermiştir. Tarih öncesi dönemlerde avcı-toplayıcı olarak hayatını sürdüren insan toplulukları, hayvanları evcilleştirerek yerleşik hayata ve dolayısı ile tarım toplumuna geçmiştir. Bu dönemde yaşanan gelişmeler tarım toplumunu bir adım daha öteye taşıyarak sanayi toplumuna taşımıştır. Terim olarak ilk defa Fransız Devriminde kullanılan ideoloji kavramı, zaman içerisinde pek çok tanımlama ve kullanıma maruz kalmıştır. Her dönemde kendi yaklaşımı-ideolojisi için farklı anlam ve işlev yüklenen ideoloji kavramı genel olarak, "Ana ideolojiler, Modern-Geleneksel ideolojiler ve Gevşek-Sert ideolojiler" olmak üzere üç grupta toplanmıştır. Toplumun her alanına nüfuz etmiş olan ideoloji kavramı bilim, felsefe, din, medya ve sanat ile iç içe girmiştir. Öyle ki; Sanayi Devrimi ile gelişen teknoloji ve bilim, toplumlar tarafından kendi egemen ideolojileri doğrultusunda kullanılmıştır. Almanya'da Hitlerin saf Alman ırkı yaratmak için yaptığı bilimsel çalışmalar konunun en önemli göstergeleri arasında yer almaktadır. Metafiziği kendisine konu olarak alan Marks, sadece bilimi değil aynı zamanda felsefe ve dini de ideolojinin alanı olarak görmektedir. Felsefe doğası gereği birçok alan ile ilişki içerisinde yer almıştır. Bu etkileşim din, hukuk, eğitim ve siyaset gibi birçok alanda kendisine yer bulmuştur. Din ile ideoloji ilişkisi ilk olarak Orta Çağda ortaya çıkmıştır. Dönemin egemen iktidarları ve dini grupları Hristiyanlığı yaymak için sanatı kullanmışlardır. 20. yy da ise Almanya, İtalya ve Sovyetler Birliği gibi ülkelerin sanat yoluyla dini, egemen iktidarın bir propaganda ve kontrol aracı olarak kullandığı bilinmektedir. Toplumsal yapıyı oluşturan insan, sosyal, kültürel, ekonomik ve siyasal olarak tarih boyunca sanat ile ilişki içerisinde olmuştur. İçerisinde bulunduğu ilişkinin gereği olarak sanat, toplumların siyasal, sosyal, kültürel ve ekonomik değişimlerine tanıklık etmiş ve toplumla birlikte değişim geçirmiştir. Bu ilişki müzikten, edebiyata, tiyatrodan sinemaya, danstan baleye, heykelden mimariye, resimden grafiğe kadar birçok alanda farklı yansımalar şeklinde ortaya çıkmıştır. Kimi zaman egemen iktidarların ideolojilerine, kimi zaman muhalif grupların ideolojilerine, kimin zamansa bireysel ideolojilerin aracı konumuna indirgenmiştir. Fakat Geleneksel ve Endüstriyel Seramik sanatında daha çok egemen iktidarların kontrolü altında gerçekleştirilen çalışmalar, özellikle 20. y.y.ın yarısından itibaren "Çağdaş Seramik Sanatı" olarak adlandırılan dönemde sanatçılar bireysel ideolojilerini eserlerine yansıtmaya başlamıştır. Eserlerine ideolojilerini yansıtan ulusal ve uluslararası sanatçıların ikişer eseri üzerinden kullandığı dil, anlatım biçimi ve ideolojik yaklaşımları çözümlenmeye çalışılmıştır. Bu araştırmada, toplumsal ideolojinin çağdaş seramik sanatı üzerindeki etkileri incelenerek, tez araştırmacısı tarafından toplumsal ideolojik anlayışta seramik çalışmalar üretilmiştir. | |||
| Since the existence of humanity, society, ideology and art, which have survived to the present day by being influenced by economic, social, cultural and political structures, have experienced development, change and transformation processes as a result of the interaction they have experienced. The society, which consists of people who cooperate to maintain their lives and realize their basic interests, has changed and developed socially, economically, politically and culturally over time. Human communities, who continued their lives as hunter-gatherers in prehistoric times, domesticated animals and switched to settled life and therefore agricultural society. The developments in this period took the agricultural society one step further and brought it to the industrial society. The concept of ideology, which was first used as a term in the French Revolution, has been exposed to many definitions and uses over time. The concept of ideology, which has a different meaning and function for its approach-ideology in each period, is generally grouped into three groups as "Main ideologies, Modern-Traditional ideologies and Loose-Hard ideologies". The concept of ideology, which has permeated every aspect of society, is intertwined with science, philosophy, religion, media and art. So that; Technology and science that developed with the Industrial Revolution were used by societies in line with their own dominant ideologies. The scientific studies of Hitler in Germany to create a pure German race are among the most important indicators of the subject. Taking metaphysics as his subject, Marx sees not only science but also philosophy and religion as the domain of ideology. Philosophy, by its nature, has been in contact with many fields. This interaction has found its place in many fields such as religion, law, education and politics. The relationship between religion and ideology first emerged in the Middle Ages. The ruling powers and religious groups of the period used art to spread Christianity. 20th century On the other hand, it is known that countries such as Germany, Italy and the Soviet Union used religion through art as a propaganda and control tool by the sovereign power. The human, who constitutes the social structure, has been in a relationship with art throughout history, socially, culturally, economically and politically. As a requirement of its relationship, art has witnessed the political, social, cultural and economic changes of societies and has undergone changes with the society. This relationship has emerged in the form of different reflections in many fields from music to literature, from theater to cinema, from dance to ballet, from sculpture to architecture, from painting to graphics. Sometimes it is reduced to the ideologies of the dominant powers, sometimes to the ideologies of the opposition groups, and sometimes to the tool of individual ideologies. However, the works carried out under the control of the dominant powers in the art of Traditional and Industrial Ceramics, especially since the half of the 20th century. In the period called "Contemporary Ceramic Art" since the middle of the 19th century, artists began to reflect their individual ideologies on their works. The language, expression style and ideological approaches used by national and international artists, who reflect their ideologies on their works, have been tried to be analyzed. In this research, the effects of social ideology on contemporary ceramic art were examined and ceramic works were produced by the these is researcher with a social ideological understanding. |