Akademik Veri Yönetim Sistemi
32nd European Congress on Obesity, Malaga, İspanya, 11 - 14 Mayıs 2025, cilt.18, ss.116, (Özet Bildiri)
Giriş: Türk mutfağı tarih boyunca birçok kültürden etkilenmiş ve bunlar aracılığıyla gelişip çeşitlenmiştir. Mutfakta kullanılan malzemeler sadece lezzetleriyle değil aynı zamanda sağlık yararları ve besleyicilikleriyle de öne çıkmaktadır. Bu besinler arasında besin değeri yüksek ve sağlık yararlarıyla öne çıkan otlar bulunmaktadır. Bunlar arasında ısırgan otu (Urtica dioica) Türk mutfağında sıklıkla kullanılan bir ot olup; lezzet ve besin değeri açısından öne çıkmaktadır. Genellikle ilkbahar aylarında taze olarak toplanan ısırgan otu birçok yemekte sıklıkla tercih edilmektedir.
Yöntem: Bu çalışmada sistematik derleme yöntemi kullanılmıştır. Mevcut literatürde Türkiye'de ısırgan otunun gıda olarak kullanımıyla ilgili çalışmalar incelenmiştir. Türk mutfağındaki yeri, kullanım alanları ve sağlık yararları parametreleri tartışılmıştır.
Sonuç: Isırgan otu yüksek besin değeri ve sağlık yararları ile bilinen bir bitkidir. Geleneksel tıpta romatizma, artrit ve alerjik reaksiyonlar gibi çeşitli hastalıkların tedavisinde kullanılmaktadır. Zengin vitamin ve mineral içeriği vurgulanmıştır. Özellikle A, C ve K vitaminleri ve demir, kalsiyum, magnezyum ve fosfor gibi mineraller açısından zengin olan ısırgan otu sağlık üzerinde birçok olumlu etkiye sahip olabilir. Isırgan otu, geleneksel tıpta romatizma, artrit, alerjik reaksiyonlar ve idrar yolu enfeksiyonları gibi hastalıkların tedavisinde kullanılır. Anti-inflamatuar, antioksidan ve idrar söktürücü özellikleriyle dikkat çeker. Ayrıca çeşitli çalışmalarda diyabet hastaları, kalp hastaları ve yüksek tansiyonu olan kişiler için faydalı olabileceği vurgulanmaktadır. Türkiye'nin farklı bölgelerinde geleneksel tariflerde ısırgan otunun kullanımı, yerel halkın kültürel çeşitliliğini ve beslenme alışkanlıklarını yansıtır. Türk mutfağında ısırgan otunun yumuşak yaprakları ve dalları çorba, börek, gözleme, kavurma, omlet, köfte, pilav ve salata gibi birçok yemekte kullanılır. Tohumları genellikle demlenerek veya doğrudan yenerek tedavi amaçlı tüketilir.
Öneriler: Isırgan otunun gastronomik potansiyelini korumak ve tanıtmak için çalışmalar yapılabilir. Ayrıca gelecekteki çalışmalarda ısırgan otunun sağlık üzerindeki etkileri ve farklı pişirme yöntemlerinin besin değerleri üzerindeki etkileri test edilebilir. Bu bitkinin yetiştiği coğrafyalarda karşılaştırmalı mutfak kültürü saha çalışmaları yapılabilir.
Anahtar kelimeler: Urtica Dioica, Türk Mutfağında Isırgan Otu, Gıda Olarak Tüketilen Yabani Otlar, Besin Değeri, Tıbbi Özellikleri, Gastronomi
Finansman: Bu özet ile ilgili araştırma, Anadolu Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi tarafından #2785 hibe numarası altında finanse edilmiştir.
Introduction: Turkish cuisine has been influenced by many cultures
throughout history and has developed and diversified through them. The
ingredients used in the kitchen stand out not only for their taste but also for
their health benefits and nutrition. Among these foods, there are herbs that
have high nutritional value and are prominent with their health benefits. Among
these, nettle (Urtica dioica) is a frequently used herb in Turkish cuisine; it
stands out in terms of taste and nutritional value. Nettle, which is usually
freshly collected in the spring months, is frequently preferred in many dishes.
Methods: In this study, systematic review method was used.
Studies on the use of nettle as food in Türkiye in the existing literature were
examined. Its place in Turkish cuisine, areas of use, and health benefits
parameters were discussed.
Results: Nettle is a plant known for its high nutritional
value and health benefits. In traditional medicine, it is used in the treatment
of various diseases such as rheumatism, arthritis, and allergic reactions. Its
rich vitamin and mineral content are emphasized. Especially rich in vitamins A,
C and K and minerals such as iron, calcium, magnesium and phosphorus, nettle
can have many positive effects on health. Nettle is used in traditional
medicine in the treatment of diseases such as rheumatism, arthritis, allergic reactions,
and urinary tract infections. It attracts attention with its anti-inflammatory,
antioxidant, and diuretic properties. In addition, it is emphasized in various
studies that it can be beneficial for diabetics, heart patients and people with
high blood pressure. The use of nettle in traditional recipes in different
regions of Türkiye reflects the cultural diversity and the nutritional habits
of the local people. In Turkish cuisine, the tender leaves and branches of
nettle are used in many dishes such as soup, pastry, gözleme, kavurma, omelet,
meatballs, pilaf, and salad. Its seeds are usually consumed for therapeutic
purposes by brewing or eating directly.
Conclusion: Studies can be conducted to protect and promote the
gastronomic potential of nettle. In addition, in future studies, the effects of
nettle on health and the effects of different cooking methods on nutritional
values can be tested. Comparative culinary culture field studies can be
conducted in the geographies where this plant grows.
Key words: Urtica Dioica, Nettle in Turkish Cuisine, Wild Herbs
Consumed as Food, Nutritional Value, Medicinal Properties, Gastronomy
Funding:
Research relating to
this abstract was funded by Anadolu University Scientific Research Projects
Coordination Unit under grant number #2785.