İlkokul 4. sınıf Sosyal Bilgiler ders kitabının kaynaştırma/bütünleştirme ortamındaki işitme kayıplı öğrencilerin kullanımı açısından incelenmesi


Creative Commons License

Akay E.

Ulusal Eğitim Dergisi, cilt.3, sa.5, ss.724-741, 2023 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 3 Sayı: 5
  • Basım Tarihi: 2023
  • Doi Numarası: 10.5281/zenodo.8000071
  • Dergi Adı: Ulusal Eğitim Dergisi
  • Sayfa Sayıları: ss.724-741
  • Anadolu Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bilgiyi okuyarak öğrenme becerisi bağımsız öğrenmenin temel unsurlarındır. Bu süreçte ders kitapları bilgiye okuyarak ulaşmada, öğrenilenlerin tekrar edilmesinde ve öğrenme ortamının çeşitlendirilmesinde önemli rol oynamaktadır. Kaynaştırma/bütünleştirme ortamındaki işitme kayıplı öğrenciler işiten akranlarıyla eğitim ortamındaki ders kitaplarını kullanmaktadır. Ancak işitme kaybı, dil becerilerinde gecikmeye neden olarak soyut düşünmeyi, alternatif bakış açılarını anlamayı ve nedensel ilişkiler kurmayı sınırlandırmaktadır. Bunun sonucunda kaynaştırma/bütünleştirme ortamındaki işitme kayıplı öğrenciler bilgi verici metinleri okuyup anlamakta ve Sosyal Bilgiler dersindeki bilgiyi güncel olaylarla ilişkilendirmekte, yorumlamakta ve soruları anlayıp cevaplamakta güçlük çekmektedir. Bu araştırmanın amacı, ilkokul 4. sınıf Sosyal Bilgiler ders kitabının kaynaştırma/bütünleştirme ortamındaki işitme kayıplı öğrencilerin kullanımı açısından incelenmesidir. Araştırma nitel araştırma deseninde doküman analizi tekniği ile gerçekleştirilmiştir. Veri toplama araçları ilkokul 4. sınıf Sosyal Bilgiler ders kitabı ve Sosyal Bilgiler ders kitabı değerlendirme formudur. Verilerin içerik analizi sonucu Sosyal Bilgiler ders kitabının (a) içeriğinde, (b) dil ve anlatımında (c) görseller ve (d) sorular ile ilgili işitme kayıplı öğrencinin karşılaşabileceği güçlükler temalarına ulaşılmıştır. Araştırma sonucunda işitme kayıplı öğrencilerin dil gelişimlerindeki gecikme ve sözcük dağarcıklarındaki sınırlılık göz önünde bulundurularak incelenen kitabın içerik, dil ve anlatım, görsel tasarım, ölçme-değerlendirme ögelerinde çeşitli düzenlemeler önerilmiştir.