EUROSENSE 2022: A Sense of Earth 10th European Conference on Sensory and Consumer Research, Turku, Finlandiya, 13 Eylül 2022, ss.313
Türk mutfağı, farklı tekniklerle
hazırlanmış çeşitli tatlıları içerir. Meyveli tatlılar da bu çeşitler
arasındadır. Balkabağı tatlısı, Balıkesir ilinin (Türkiye) Sındırgı ilçesinde
geleneksel olarak iki farklı teknikle yapılır. Bunlardan biri kıyılmış
balkabağının şekerle bir süre bekletilip daha sonra kısık ateşte pişirildiği
tarif. Diğer teknik ise doğranmış balkabağının sönmüş kireçli suda (kalsiyum hidroksit)
demlenmesi ve sonrasında pişirilmesidir.
Araştırmada, sönmüş kireç suyu
kullanılarak hazırlanan balkabağı tatlısının lezzet algısının ortaya
çıkarılması amaçlanmıştır. Bu amaçla yarı eğitimli panelistlere sönmüş kireçli
ve kireçsiz iki tatlı sunulmuştur. Analizler ikili karşılaştırma testi (doku-tat),
puanlama testi ve hedonik test ile yapılmıştır.
Ön sonuçlar, iki tatlı arasında
balkabağı tadında önemli bir fark olmadığını göstermektedir. Ancak sönmüş kireç
suyu kullanılarak hazırlanan balkabağı tatlısının dokusunun diğerine göre daha
çıtır olduğu tespit edilmiştir.
Bu bulgular, söndürülmüş kireç
suyunun hızlı ezilme olasılığı olan meyvelerde dokusal tat sağlamada etkili
olabileceğini göstermektedir. Ancak araştırmalar, bu geleneksel tatlının sağlık
üzerinde olumsuz bir etkisi olup olmadığına dair soruları gündeme getirmektedir.
Turkish cuisine includes various
desserts prepared with different techniques. Fruit desserts are among these
varieties. Pumpkin dessert is traditionally made with two different techniques
in Sındırgı district of Balıkesir province (Türkiye). One of them is the recipe
in which the chopped pumpkin is kept with sugar for some time and cooked on low
heat later. The other technique is steeping the chopped pumpkin in slaked
limewater (calcium hydroxide) and cooking afterwards.
In the study, it was aimed to reveal
the taste perception of pumpkin dessert prepared using slaked limewater. For
this purpose, two desserts, with and without slaked limewater, were presented
to the 94 semi-trained panelists. Analyses were made with the paired comparison
test (texture-taste), scoring test and hedonic test.
As a result of the tests, pumpkin
dessert using lime juice was scored higher by the participants in all sensory
properties except foreign smell and crispness. In addition to sensory features,
it also has high scores in terms of traditionality, naturalness and health
perception and in terms of overall impression.
Findings show that slaked limewater
can be effective in providing textural taste in fruits that are likely to be
mashed fast. However, research raises questions about whether this traditional
dessert has a negative effect on health.